Z najnowszych wiadomości wynika, że Rząd Brytyjski osiągnął porozumienie z Unią Europejską odnośnie praw obywateli Unii Europejskiej. Obecnie wiemy, że status tych osób nie ulegnie zmianie aż do 1 stycznia 2021 r., tak więc do tego czasu ich prawo do mieszkania, pracy czy dostępu do funduszy publicznych na terenie Wielkiej Brytanii pozostanie niezmienne.

Co się stanie po tej dacie?

Niezwykle istotne jest aby mieć tę datę w pamięci, gdyż obywatele Unii Europejskiej, którzy wciąż będą chcieli korzystać z wyżej wymienionych praw, będą musieli złożyć aplikację o tzw. settled status, w przeciwnym wypadku mogą je utracić. Ostateczny termin na dopełnienie wszelkich formalności to 30 czerwca 2021r.

Jak i kiedy złożyć taką aplikację?

W celu zabezpieczenia swoich praw należy złożyć aplikację o tzw. settled status przez EU Settlement Scheme.  Obecnie droga do składania aplikacji jest jeszcze zamknięta,  jednak według najnowszych informacji z pewnością będzie w pełni działać przed dniem 20 marca 2019 r., ale dokładnej daty jeszcze nie znamy.

W moim przekonaniu nie należy czekać do ostatniej chwili, a warto dopełnić wszelkich formalności tak szybko jak to możliwe, aby później oszczędzić sobie niepotrzebnego stresu.

Kto kwalifikuje się na tzw. settled status?

Aplikację o settled status mogą składać obywatele Unii Europejskiej oraz ich rodziny. Settled status zostanie przyznany tym którzy mieszkali na terenie Wielkiej Brytani nieprzerwanie przez 5 lat. Z kolei na pre-settled status będą się kwalifikowały osoby, które nie spełniają jeszcze 5 letniego wymogu, ale rozpoczęły mieszkanie w UK przed 31 grudnia 2020r.

W trakcie aplikacji z pewnością będzie trzeba przedstawić ważny dokument tożsamości taki jak paszport czy dowód osobisty potwierdzający obywatelstwo, a także niezbędne może okazać się wykazanie ciągłości mieszkiwania w Wielkiej Brytani przez okres 5 lat lub przedstawienie dowodu wprowadzenia się do UK przed dniem 31 grudnia 2020r. Dla celów dowodowych niezbędne mogą się okazać wszelkie wyciągi bankowe, odcinki płacowe od pracodawcy, rachunki domowe oraz „P60”.

Nieprzerwane zamieszkanie oznacza, że obywatel UE przebywał w Wielkiej Brytani przez przynajmniej 6 miesięcy w każdym roku z wymaganego pięcioletniego okresu.

Przewidziane są jednak pewne wyjątki.

Odstępstwo od reguły może stanowić „ważny powód” do którego zaliczają się między innymi studia czy praca, wówczas ciągłość mieszkania może zostać przerwana na okres nieprzekraczający 12 miesięcy. Innym z koleji odstępstwem od reguły może być odbywanie obowiązkowej służby wojskowej.

Warto także zaznaczyć, że osoby ubiegające się o settled status będą również przedmiotem sprawdzenia w Brytyjskim rejestrze kryminalnym. Nie oznacza to, że osoby, które nie mają czystego konta nie mają szansy na pozytywne rozpatrzenie aplikacji, jednakże należy zaznaczyć, że każdy przypadek będzie oceniany indywidualnie, dlatego nie ma tu jednej miary.

Co jeśli już mam Permanent Residence Card?

Inne nieco reguły stosowane będą do osób które mają przyznany tzw. Permanent residence status zgodnie z prawem Unii Europejskiej. Złudnie może się wydawać, że wówczas nie trzeba się już ubiegać o settled status, należy jednak zwrócić uwagę, że po wyjściu Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej, zastosowanie będzie miało już tylko prawo brytyjskie. Tak więc niezbędna jest wymiana wskazanego dokumentu i aplikacja o settled status. Do dobrych wieści należy jednak to, że będzie to bezpłatne.

Ile kosztuje aplikacja o settled status?

Osoby, które nie mają Permament Residence card będą musiały ponieść koszty aplikacyjne w wysokości:

• £65 dla osób w wieku 16 lat lub powyżej,
• £32.50 dla osób poniżej 16 roku życia.

Mając na uwadze powyższe, być może wciąż warto rozważyć aplikację o Permanent residence card?

Prawdopodobnie wciąż jest to sensowne rozwiązanie szczególnie jeśli chcesz ubiegać się w przyszłości o obywatlestwo Brytyjskie a nadto może to oznaczać mniej formalności w przypadku późniejszego ubiegania się o settled status co jest potwierdzone na stronie internetowej rządu Brytyjskiego.

Artykuł został napisany przez Klaudię Jasińską – asystentkę prawną i prawnika w Cross Border Legal, pod kierownictwem dyrektora firmy i radcy prawnego – Tito Mbariti